Tuần vừa qua, Microsoft đã làm cho ngành công nghiệp công nghệ đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác với các thiết bị Surface của mình. Trong số các thiết bị Surface mới, có hai chiếc dành cho tương lai như điện thoại Surface Duo chạy Android và đặc biệt là chiếc Surface Neo, một chiếc máy tính bảng có thể trở thành laptop nhỏ gọn chạy hệ điều hành Windows 10X, thứ mà có thể sẽ trở thành hệ điều hành tương lai của Microsoft.
Tại sự kiện ra mắt bộ ba máy Surface Pro 7, Surface Laptop 3 và Surface Pro X thì Microsoft có trình làng chiếc điện thoại gập Surface Duo chạy Android và chiếc máy tính bảng có thể biến trở thành một chiếc laptop nhỏ gọn chạy một phiên bản hệ điều hành giống với Windows 10, đó là Windows 10X.
Vậy thì Windows 10X này là gì? Hiện tại Microsoft vẫn chưa tiết lộ gì nhiều về hệ điều hành mới lạ này. Nhưng chúng ta có thể biết được những thứ về Windows 10X như nó sẽ sử dụng Windows Core OS – nền tảng cơ bản hoặc cốt lõi của Windows 10, có thể xem là viên gạch với các tính năng cơ bản và chờ đợi được đắp những nền móng đầu tiên để trở thành phiên bản Windows mới. Kế đến là hệ điều hành này sẽ chạy các ứng dụng “di sản” Win32 dành cho máy tính bàn, nên nó sẽ có thể chạy cả các ứng dụng phần mềm dành cho máy tính luôn chứ không chỉ các ứng dụng trên Windows Store và ứng dụng Web, Microsoft còn cho biết là đã tinh chỉnh một thứ gì đó gọi là “container” để các ứng dụng này sử dụng ít năng lượng hơn so với trên các máy tính để bàn. Và cuối cùng là Windows 10X sẽ có mặt vào cuối năm 2020 ở trên các thiết bị của các nhà sản xuất như ASUS, Acer, Lenovo, Dell,… sử dụng các con chip Intel.
Về cơ bản, có thể hiểu là Windows 10X là một phiên bản Windows không dành cho các máy tính desktop hoặc laptop chuyên dụng mà dành cho các thiết bị khác như máy tính bảng hoặc thiết bị gập.
Trong tương lai có thể nó sẽ có mặt trên nhiều thiết bị hơn, còn hiện tại nó đang được cố gắng để đưa lên chiếc Surface Neo vẫn còn đang thử nghiệm. Trước đây Windows đã từng có ý định tạo ra một hệ điều hành thống nhất trên các thiết bị của mình, điều này làm người dùng vô cùng phấn khởi nhưng rồi công ty cũng đã khiến họ thất vọng vì những gì mà họ đã kỳ vọng. Đơn cử như chiếc máy chơi game Xbox One, hay chiếc máy Surface đã bị khai tử là Surface RT và đặc biệt gần đây nhất là HoloLens, tất cả đều chạy hệ điều hành dựa trên Windows, nhưng rồi nó lại chạy các giao diện và dựa trên Windows 8 mà người dùng phần lớn đều cho là “rác” vì người dùng đều muốn một thứ gì đó giống với Windows chúng ta đang dùng hơn (nút Start Menu thay vì giao diện Start Screen).
Với Windows Core OS mới này, Microsoft đang xây dựng một thứ hỗ trợ cho mô-đun gọi là “xương sống” của Windows và có thể kết hợp với nhiều giao diện người dùng khác nhau cho các loại màn hình khác nhau tuỳ vào mục đích sử dụng. Điều này được thực hiện bằng cách thích nghi, điều chỉnh thứ mà Microsoft gọi là Composable Shell (CShell) cho từng giao diện chính.
Nếu như thiết bị hai màn hình, nó sẽ chạy một thứ gọi là “Santorini” để có thể điều chỉnh giao diện và chức năng của các ứng dụng khi bạn xoay, lật, mở ra và gập lại thiết bị. Đồng thời với HoloLens, nó sẽ chạy “Oasis” để cho phép bạn có thể đính các ứng dụng lên không gian 3D hoặc tương tự là gỡ nó xuống. Cuối cùng là màn hình Surface Hub 2 sử dụng như bảng trắng dành cho hội họp, nó sẽ chạy “Aruba” (sẽ xuất hiện vào năm 2020) để bạn có thể xoay màn hình hệt như ảnh GIF dưới đây. Tương tự như vậy với máy tính Windows 10 thông thường và Xbox.
Hiện tại Windows 10X tỏ ra hiệu quả nhất và thu hút nhất trên chiếc Surface Neo được trình làng. Dù mọi thứ vẫn chỉ là bước khởi đầu và còn đang phát triển dang dở, nhưng với ý tưởng hợp nhất các thiết bị sử dụng các hệ điều hành riêng biệt nhưng vẫn mang trong mình dáng vẻ của Windows 10 quen thuộc sẽ đem lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng.
Hiện Microsoft đã thực hiện được những bước đầu tiên, các bước tiếp theo sẽ là các bước khó khăn hơn khi mà phải làm sao để các ứng dụng có thể chạy trên các nền tảng hệ điều hành riêng của từng loại thiết bị và thích nghi nhất (giống như sử dụng “container” để các phần mềm ứng dụng trên desktop sử dụng ít năng lượng hơn so với trên thiết bị gập). Nếu vượt qua được các thử thách này, hệ điều hành tối thượng nhất của Windows, dành cho các thiết bị tương lai sẽ ra đời.