Meta vừa công bố bộ đôi mô hình AI mới thuộc dòng Llama 4, hiện đã được tích hợp trong trợ lý Meta AI trên nền web, WhatsApp, Messenger và Instagram. Hai mô hình được phát hành công khai gồm Llama 4 Scout – một mô hình nhẹ có thể chạy trên một GPU Nvidia H100, và Llama 4 Maverick – phiên bản cao cấp hướng đến hiệu suất như GPT-4o và Gemini 2.0 Flash.
Theo thông tin chính thức từ Meta, cả hai mô hình hiện đã có thể tải về thông qua website Llama chính thức hoặc nền tảng Hugging Face. Đồng thời, Meta cũng tiết lộ đang hoàn thiện Llama 4 Behemoth, mô hình được kỳ vọng sẽ là “base model mạnh nhất thế giới” với lời xác nhận trực tiếp từ CEO Mark Zuckerberg.
Llama 4 Scout: Nhỏ gọn, hiệu quả
Llama 4 Scout gây chú ý với khả năng xử lý trên một GPU H100 duy nhất, nhưng vẫn đạt hiệu năng vượt trội. Mô hình này sở hữu cửa sổ ngữ cảnh lên đến 10 triệu token – một con số ấn tượng trong phân khúc mô hình nhỏ gọn.
Meta cho biết Scout vượt trội so với các mô hình như Google Gemma 3, Gemini 2.0 Flash-Lite và Mistral 3.1 trong nhiều bài benchmark phổ biến. Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm cung cấp một giải pháp AI tiết kiệm tài nguyên nhưng vẫn đủ mạnh cho nhiều ứng dụng thực tế.
Llama 4 Maverick: Đối trọng mới với GPT-4o và Gemini 2.0 Flash
Maverick là mô hình lớn hơn trong bộ đôi Llama 4, được thiết kế để cạnh tranh trực tiếp với các đối thủ hàng đầu như GPT-4o hay Gemini 2.0 Flash. Theo Meta, Maverick đạt hiệu năng tương đương với DeepSeek-V3 trong các bài kiểm tra liên quan đến lập trình và tư duy logic, nhưng chỉ sử dụng dưới một nửa số tham số đang hoạt động so với các đối thủ.
Đáng chú ý, cả Scout và Maverick đều ứng dụng kiến trúc MoE (mixture of experts), giúp mô hình chỉ kích hoạt các phần liên quan đến tác vụ đang thực hiện. Đây là xu hướng mới nhằm tối ưu hiệu quả vận hành và tiết kiệm tài nguyên tính toán.
Behemoth: Quái vật đang chờ ra mắt
Meta xác nhận đang tiếp tục huấn luyện mô hình Llama 4 Behemoth, với cấu hình lên đến 288 tỷ tham số hoạt động trên tổng số 2,000 tỷ tham số. Dù chưa phát hành chính thức, Behemoth được tuyên bố là có thể vượt qua cả GPT-4.5 và Claude Sonnet 3.7 trên nhiều bài kiểm tra STEM chuyên sâu.
LlamaCon và những tranh cãi về giấy phép mã nguồn mở
Meta sẽ chia sẻ thêm về các kế hoạch tương lai liên quan đến dòng Llama và sản phẩm AI khác tại hội nghị LlamaCon diễn ra vào ngày 29/4 tới.
Mặc dù Meta quảng bá Llama 4 là “mã nguồn mở”, nhưng điều này vẫn gây tranh cãi trong cộng đồng. Giấy phép sử dụng yêu cầu các tổ chức có trên 700 triệu người dùng hàng tháng phải xin phép riêng từ Meta trước khi tích hợp mô hình, khiến Tổ chức Sáng kiến Mã nguồn mở (Open Source Initiative) không công nhận đây là mô hình thật sự mã nguồn mở.
Việc phát hành bộ đôi Scout và Maverick đánh dấu bước tiến tiếp theo trong cuộc đua AI giữa Meta và các đối thủ lớn như OpenAI, Google hay Anthropic, đặc biệt trong việc cân bằng giữa sức mạnh mô hình và khả năng triển khai thực tế với tài nguyên hạn chế.
