Sau khi tuyên bố hủy bỏ kế hoạch phát hành mô hình o3 hồi tháng 2, OpenAI bất ngờ đổi hướng: công ty sẽ phát hành cả o3 lẫn phiên bản kế nhiệm mang tên o4-mini trong vài tuần tới. Thay đổi này được CEO Sam Altman xác nhận trên mạng xã hội X, kèm theo thông tin rằng GPT-5 – mô hình AI thế hệ mới – sẽ bị trì hoãn thêm vài tháng.

Sam Altman cho biết, quyết định trên xuất phát từ việc đội ngũ phát triển nhận ra GPT-5 có thể được cải thiện đáng kể so với dự kiến ban đầu. Tuy nhiên, việc tích hợp nhiều tính năng “reasoning” (lý luận nâng cao) không hề đơn giản. OpenAI cũng muốn đảm bảo hạ tầng đủ mạnh để đáp ứng nhu cầu sử dụng được dự đoán là “chưa từng có tiền lệ”.

GPT-5 được hứa hẹn với loạt tính năng cao cấp

OpenAI vẫn chưa công bố nhiều chi tiết kỹ thuật về GPT-5, nhưng Altman tiết lộ rằng phiên bản này sẽ tích hợp hàng loạt công cụ như tìm kiếm, nghiên cứu chuyên sâu, giọng nói và Canvas – tính năng bảng vẽ/ghi chú tương tác. Mục tiêu của công ty là xây dựng một hệ thống hợp nhất có khả năng tự lựa chọn cách xử lý phù hợp với từng tác vụ cụ thể, từ những câu hỏi đơn giản cho đến bài toán phức tạp yêu cầu tư duy lâu dài.

Về mặt thương mại, GPT-5 sẽ được cung cấp theo nhiều cấp độ truy cập:

• Người dùng ChatGPT miễn phí sẽ chỉ có giới hạn ở mức “trí tuệ tiêu chuẩn”, kèm theo các rào cản lạm dụng.
• Gói ChatGPT Plus sẽ mở khóa mức trí tuệ cao hơn.
• Gói ChatGPT Pro sẽ cung cấp khả năng truy cập ở cấp độ cao nhất.

OpenAI mở rộng mô hình nhưng chịu áp lực cạnh tranh

Cùng với o3 và GPT-5, OpenAI cũng sẽ ra mắt thêm các phiên bản như o3 Pro, o4-mini, và đáng chú ý là một mô hình ngôn ngữ mã nguồn mở đầu tiên kể từ GPT-2. Mô hình này sẽ sở hữu khả năng lý luận và trải qua các đánh giá an toàn bổ sung trước khi phát hành.

OpenAI hiện đang đối mặt với áp lực lớn từ các đối thủ như DeepSeek – một phòng thí nghiệm AI tại Trung Quốc – vốn đi theo hướng “mở” khi công bố mô hình cho cộng đồng AI toàn cầu tiếp cận và thương mại hóa. Điều này hoàn toàn trái ngược với chiến lược khép kín của OpenAI, vốn chịu nhiều chỉ trích trong thời gian qua.

Việc OpenAI quay lại với o3 và chia nhỏ lộ trình phát hành GPT-5 cho thấy công ty đang thận trọng hơn sau hàng loạt kỳ vọng quá lớn từ cộng đồng. Thay vì tung ra một mô hình “tất cả trong một” sớm, OpenAI dường như chọn hướng tiếp cận từng bước để tối ưu hiệu quả và đảm bảo an toàn.

Trong bối cảnh AI đang chuyển dịch mạnh mẽ sang xu hướng mở và phân tán, việc OpenAI tái gia nhập “cuộc chơi mã nguồn mở” có thể là bước đi chiến lược để giành lại lòng tin của cộng đồng phát triển. Tuy nhiên, liệu GPT-5 có đủ sức định nghĩa lại tiêu chuẩn AI như GPT-4 từng làm, hay sẽ bị phân mảnh bởi chính đối thủ đang tăng tốc? Câu trả lời có lẽ sẽ rõ ràng hơn trong nửa cuối năm 2025.