Khi cả thế giới còn chưa hoàn toàn đạt ngưỡng thời đại 4.0 thì đất nước Nhật Bản đã bắt đầu lên kế hoạch xây dựng “Xã hội 5.0” với mục tiêu nâng nền văn minh lên 1 tầm cao mới.
Xã hội 5.0 (Society 5.0) là hướng đi, kế hoạch mà Nhật Bản đang nhắm tới cho nền văn minh tiếp theo. Đây nghe thoạt giống như Web 2.0, hay Web 3.0 nhưng nó hoàn toàn không phải một phần mềm mà là cách gọi của các nhà sử học sử dụng cho “thời đại”. Với Xã hội 5.0 này, chính phủ và các công ty Nhật Bản đang hợp tác cùng với nhau để phát triển các công nghệ, đặc biệt là các công nghệ AI và tự động hóa nhằm giúp cải thiện xã hội loài người và phát triển toàn bộ nền văn minh nhân loại.
Nếu bạn tò mò Xã hội 1.0 đến 4.0 là gì thì đừng lo lắng, bạn không hề cô đơn. Thực tế thì đây là tên mà Văn phòng Nội các Nhật Bản đã gắn với từng giai đoạn, thời điểm bước ngoặt trong lịch sử của loài người liên quan đến xã hội và kinh tế. Phiên bản 1.0 bắt đầu với việc săn bắn trước khi con người bắt đầu cuộc sống trồng trọt định cư ở phiên bản 2.0.
Phiên bản 3.0 tiếp đó đánh dấu cho cuộc cách mạng công nghiệp và 4.0 là thời đại thông tin. Chúng ta hiện đang ở đỉnh cao sau cuộc cách mạng “Thông tin”, chắc có lẽ được đánh giá là 4.7 hoặc 4.8.
Nhưng Xã hội 5.0 không chỉ đánh dấu lịch sử mà còn đề xuất một mô hình khác trong việc phát triển, quan trọng hơn nữa là sử dụng công nghệ để giải quyết các vấn đề của xã hội. Nếu trước đây các công ty công nghệ tuyên bố rằng các sản phẩm của họ hướng đến việc cải thiện tình trạng của loài người, thì Xã hội 5.0 sẽ đưa ra các mục tiêu cụ thể và định hướng chung để đạt được những điều đó.
Xã hội 5.0 hướng tới mục tiêu hội tụ không gian ảo và thế giới vật lý thật để mà giải quyết các vấn đề như tăng nhu cầu năng lượng và thực phẩm, bất bình đẳng trong các khu vực, đặc biệt là đất nước và xã hội già hóa. Về mặt thực tiễn thì Xã hội 5.0 là một chương trình và là tầm nhìn cụ thể tại Nhật Bản, xoay quanh hai xu hướng công nghệ hiện tại đang diễn ra trên thế giới nói chung là Internet vạn vật IoT và trí thông minh nhận tạo AI.
Big data sẽ là chìa khoá chính cho Xã hội 5.0 và Cấu trúc của Xã hội 5.0 chính là dựa trên các dữ liệu được thu thập bởi các cảm biến ở trong thế giới thật và được gửi đến thế giới ảo cho AI phân tích, rồi gửi tiếp đến thế giới thật ở dạng vật lý thông qua robot, máy móc, xe tự hành hay thậm chí là máy tính.
Quan trọng hơn nữa thì sáng kiến và công nghệ sẽ không chỉ được sử dụng cho lợi ích doanh nghiệp mà còn được sử dụng để mang lại lợi ích cho toàn xã hội. Các quy định sẽ đóng một phần quan trọng trong việc đảm bảo quyền riêng tư dữ liệu và sử dụng dữ liệu của công ty được thu thập.
Hiện Nhật Bản đang từng bước đầu tiên hiện thực hoá tầm nhìn này nhưng sức ảnh hưởng và hiệu ứng của nó sẽ dần lan đến các nơi khác trên thế giới. Nhật Bản đang hi vọng mô hình của mình sẽ thành công tốt đẹp để tạo động lực cho các quốc gia khác tham khảo.