Kính viễn vọng không gian Hubble vừa công bố một trong những bức ảnh ấn tượng nhất của mình – chân dung rực rỡ của thiên hà xoắn ốc Arp 184. Hình ảnh này không chỉ nổi bật nhờ màu sắc sống động mà còn bởi chiều sâu không gian gần như ba chiều, khiến nhiều người ngỡ như đang nhìn vào một mô hình 3D ngoài vũ trụ.
Được biết đến với tên chính thức NGC 1961, Arp 184 nằm trong chòm sao Camelopardalis (Hươu cao cổ). Thiên hà này từng được nhà thiên văn học nổi tiếng William Herschel phát hiện vào năm 1788, và sau đó được đưa vào danh mục Atlas of Peculiar Galaxies do Halton Arp biên soạn năm 1966. NASA mô tả các thiên hà trong danh mục này là “có hình dạng bất thường, không hoàn toàn là elip cũng không hẳn là xoắn ốc.”
Arp 184 là ví dụ điển hình cho sự “kỳ lạ” ấy. Một nhánh xoắn ốc lớn, đầy sao dường như vươn ra phía trước ống kính, tạo cảm giác như thiên hà đang tiến lại gần người xem. Ngược lại, phần phía xa của thiên hà lại khá thưa thớt, ít khí và sao hơn. Tuy nhiên, nhánh xoắn ốc phía sau vẫn thể hiện rõ nét và cân đối, làm tăng thêm vẻ đẹp tổng thể của thiên thể này.
Dù Hubble đã hoạt động hơn 35 năm, hình ảnh Arp 184 cho thấy thiết bị này vẫn có thể tạo ra những bức ảnh khiến giới thiên văn phải trầm trồ. Dù kính James Webb hiện đại hơn trị giá 10 tỷ USD đang cho ra nhiều bức ảnh vũ trụ sắc nét, Hubble vẫn giữ vững phong cách đặc trưng với ánh sáng nhiễu xạ và bảng màu truyền thống – những yếu tố tạo nên “chất riêng” không thể nhầm lẫn.
Arp 184 còn là điểm quan sát hấp dẫn nhờ từng ghi nhận tới 4 vụ nổ siêu tân tinh trong ba thập kỷ qua. Các nhà khoa học đặc biệt quan tâm đến siêu tân tinh bởi chúng góp phần tạo nên các nguyên tố nặng – nền tảng cho sự sống. Ví dụ, sắt trong máu người có thể bắt nguồn từ một vụ nổ siêu tân tinh cổ đại. Ngoài ra, việc nghiên cứu các sự kiện này còn giúp các nhà thiên văn hiểu rõ hơn về cấu trúc và tốc độ giãn nở của vũ trụ.
Dù công nghệ đã tiến xa, bức ảnh mới nhất của Hubble một lần nữa chứng minh rằng không cần đến thiết bị tối tân nhất để tạo ra những tác phẩm tuyệt đẹp. Một bức ảnh giàu chi tiết, có chiều sâu và mang đậm cá tính như Arp 184 vẫn đủ khiến cộng đồng thiên văn học say mê.
