Chúng ta thường biết đến NVIDIA với thương hiệu của hãng sản xuất VGA – card đồ họa nổi tiếng nhất hiện nay, nhưng với vị thế là kẻ ẩn mình NVIDIA vẫn gây ra những sức ép cho Intel gã khổng lồ về vi xử lí phải lo sợ.
Khi Paulina Sliwinska, một nhà quản lý quỹ tại Baillie Gifford & Co., tại Edinburgh, đến Thung lũng Silicon để tìm kiếm bước tiến lớn tiếp theo về công nghệ, cô đã tìm thấy điều mình cần. Không phải một startup được điều hành bởi một thanh niên 23 tuổi mới tốt nghiệp ở Stanford, mà là một nhà sản xuất bán dẫn được dẫn dắt bởi duy nhất một CEO trong 23 năm, từ khi họ thành lập cho đến nay.
Đó chính là Jen-Hsun Huang, CEO của hãng sản xuất chip đồ họa NVIDIA Corp., người đã giành được sự quan tâm của Sliwinska và các nhà đầu tư khác trong năm nay, khi ông tự tin cho rằng, những sản phẩm nổi danh trong các máy tính chuyên phục vụ chơi game của mình đang đạt được bước đột phá để trở thành một thành phần quan trọng cho các công nghệ mới ra đời.
Dưới sự lãnh đạo của Huang, NVIDIA đã biến bản thân thành nhà cung cấp hàng đầu về bộ xử lý đồ họa, con chip truyền tải các hình ảnh thật hơn cả thực tế để làm cho các máy tính chơi game trở nên nhập vai hơn, cũng như gây nghiện hơn. Trong phần lớn của ngành lịch sử điện toán, đây luôn là một thị trường tương đối nhỏ, nhất là so với những mảng kinh doanh đầy béo bở cho bộ xử lý máy tính và smartphone, những thị trường đang bị thống trị bởi hai gã khổng lồ Intel và Qualcomm.
Đối đầu với những gã khổng lồ
Quả thật, trong khi việc ra mắt hàng năm dòng chip cao cấp GeForce của NVIDIA luôn được xem là một món quà đối với những tín đồ game thủ máy tính, NVIDIA hiếm khi là một công ty có tiếng nói mãi cho đến những năm gần đây. Từ sau khi niêm yết, trong suốt 17 năm nay, cổ phiếu của họ rất khó đứng vững được ở mức giá 35 USD.
Thậm chí vào năm 2008, mảng kinh doanh chipset của NVIDIA còn đứng trước nguy cơ biến mất khi Intel quyết định tự mình tích hợp các công nghệ đó vào trong sản phẩm của họ. Tuy nhiên, Intel đã không bao giờ làm ra được các con chip đồ họa đủ tốt để thuyết phục người dùng máy tính cao cấp từ bỏ những sản phẩm của NVIDIA.
Dù nhận thức rõ được phạm vi ứng dụng hạn hẹp của bộ phận này, nhưng ông Huang luôn có niềm tin rằng chip đồ họa sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đổi mới công nghệ. Tuy vậy các nỗ lực trong quá khứ của NVIDIA nhằm mở rộng phạm vi sử dụng cho sản phẩm của mình, ví dụ thị trường di động, đều gặp phải thất bại khi chúng không thể hoặc mất rất nhiều thời gian mới có thể mang lại kết quả hữu hình.
Dòng chíp đồ họa Tegra chính là một nỗ lực của NVIDIA nhằm lấn sân sang thị phần smartphone, khi ông Huang nhận ra xu hướng chuyển dịch trong ngành điện toán và truyền thông. Tuy nhiên, ông cũng như những người khác đã đánh giá thấp tầm quan trọng của một kết nối di động tích hợp, do vậy, sản phẩm NVIDIA đã không thể trở thành một mảng kinh doanh quan trọng.
Tuy nhiên, không như các công ty khác đã thất bại trước Qualcomm, Huang không đóng cửa dự án. Thay vào đó, NVIDIA lại sử dụng Tegra trong dòng máy chơi game cầm tay của riêng mình, có tên gọi là Shield. Đây được xem như một cách để tiếp thị dòng chip Tegra đến những khách hàng tiềm năng. Trong khi Shield chưa bao giờ trở thành kẻ thách thức vị thế của Xbox hay PlayStation, sản phẩm này đã dẫn đến đơn đặt hàng của Nintendo cho chip Tegra, biến nó thành trái tim cho dòng máy chơi game mới của họ.
Cuối cùngtrong năm 2016, niềm tin lâu dài của ông Huang vào những lợi thế cơ bản cho sản phẩm chíp đồ họa NVIDIA đã bắt đầu thu được quả ngọt khi doanh thu của họ tăng trưởng nhanh chóng. Riêng trong quý ba năm nay, nhu cầu về chip đồ họa cho các trung tâm dữ liệu và ô tô tự lái đã giúp gia tăng doanh thu thêm 54% và lợi nhuận tăng gấp đôi.
Các trung tâm dữ liệu – bước đi đúng hướng của Nvidia
Các trung tâm dữ liệu truyền thống là những nơi chồng chất các máy tính được trang bị những con chip máy chủ đắt đỏ của Intel, và rất nhiều các đối thủ cạnh tranh tiềm năng đang cố gắng phá vỡ vị thế độc tôn của Intel trên thị trường. Nhưng giờ, cơn lũ thông tin do các thiết bị kết nối và những dịch vụ trực tuyến tạo ra đang áp đảo khả năng của các máy tính thông thường khi phân tích và sử dụng dữ liệu.
Dựa trên các công trình NVIDIA đã thực hiện trong nhiều năm qua, các chip đồ họa đang được gia tăng khả năng lập trình để vận hành các hệ thống trí tuệ nhân tạo, nhằm thực hiện các tác vụ như nhận diện hình ảnh và giọng nói với tốc độ siêu nhanh, mà không cần sự trợ giúp của con người.
Trong khi các bộ xử lý của Intel có thể xử lý rất nhanh các phép toán phức tạp, chúng lại bị hạn chế trong việc thực hiện hàng loạt tác vụ cùng lúc. Đó là thời điểm chip đồ họa bắt đầu chứng tỏ ưu thế của mình trong việc thực hiện một số lượng lớn các tác vụ song song với nhau. Google và Amazon.com đều đưa ra các thuật toán dựa trên chip đồ họa như một phần trong dịch vụ đám mây của họ.
Trong khi công nghệ đồ họa vẫn đang trên đà phát triển, đại đa số công việc trong các trung tâm dữ liệu được thực hiện bằng vi xử lý của Intel, còn những nhà cung cấp các loại chip khác chỉ có thể nỗ lực bổ sung thêm các sản phẩm tiêu thụ ít năng lượng hơn cho thị trường. Đó là lý do các nhà đầu tư cho rằng, NVIDIA sẽ là người dẫn đầu trong việc cung cấp sức mạnh cho trí tuệ nhân tạo.
“Họ đang ở một trong những khu vực tăng trưởng nóng nhất.” Daniel Morgan, một nhà quản lý quỹ tại công ty Synovus Trust. “Bạn phải đưa họ lên đầu danh sách đầu tư của mình ngay. Họ dường như đang được định giá ở mức rất tốt.”
Trong quý gần đây nhất, doanh thu từ mảng trung tâm dữ liệu của Nvidia là 240 triệu USD, tăng thêm 82 triệu USD so với một năm trước đây. Vào ngày 11 tháng Mười Một, một ngày sau khi báo cáo thu nhập được công bố, cổ phiếu của NVIDIA tăng vọt 30%. Tới ngày 20 tháng Mười Hai vừa qua, cổ phiếu của NVIDIA đã đứng ở mức giá 105 USD, điều họ chưa từng làm được trong phần lớn thời gian của mình trước đây.
Nhưng con số này vẫn vô cùng nhỏ bé nếu so sánh với Intel khi họ đang nắm giữ 99% thị phần bộ xử lý cho máy chủ. Mảng kinh doanh chip máy chủ của Intel mang đến cho họ 2 tỷ USD lợi nhuận từ 4,5 tỷ USD doanh thu của quý gần đây nhất.
Tuy nhiên, NVIDIA còn một thị trường khác mà Intel vẫn chưa có nhiều lợi thế, đó là chip cho ô tô. Với thị trường này, NVIDIA nhắm đến việc cung cấp các công cụ điện toán để ngày nào đó có thể làm ô tô tự lái còn tốt hơn cả con người. Trong khi Tegra được sử dụng trong các hệ thống giải trí, NVIDIA đã sản xuất ra những con chip đồ họa mạnh mẽ hơn nữa để xử lý các dữ liệu đầu vào từ radar, camera và các cảm biến khác, nhằm vẽ nên một bức tranh điện tử về mọi thứ xung quanh những chiếc xe.
Mặc dù vậy, đây cũng là lĩnh vực có không ít sự cạnh tranh đến từ các đối thủ khác, và vào năm ngoái, NVIDIA vẫn chưa lọt vào danh sách top 10 nhà cung cấp chip silicon cho các công ty sản xuất ô tô. Một nhà cung cấp tên tuổi trong danh sách đó là NXP Semiconductor NV, vào năm ngoái đã mua lại một nhà sản xuất khác, Freescale Semiconductor. Hiện giờ, công ty kết hợp đó đang bị thâu tóm bởi đối thủ sừng sỏ trên thị trường di động của NVIDIA, Qualcomm.
Tuy nhiên, vào cuối tháng Mười năm 2015, dù rất nổi tiếng với việc hâm mộ những chiếc Ferrari, ông Huang đã đăng tải một bức ảnh bản thân với xung quanh là những chiếc Tesla. Có lẽ đây không phải điều ngẫu nhiên: Phiên bản hoàn chỉnh của máy tính đầu tiên cho xe tự lái đã được chuyển giao cho CEO của Tesla, ông Elon Musk, và công nghệ của NVIDIA sẽ là cơ sở cho công nghệ hỗ trợ lái xe phiên bản tiếp theo của Tesla.
Có thể ông Huang đã chậm chân hơn trước những ông lớn là Intel và Qualcomm khi so găng trên nền tảng điện toán PC và di động, nhưng đối với sự nổi lên của các trung tâm dữ liệu phục vụ cho trí tuệ nhân tạo và ô tô tự lái, dường như NVIDIA đã sẵn sàng cho trận đấu tiếp theo với những người khổng lồ.
