Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) tiếp tục thể hiện sức mạnh công nghệ hình ảnh đột phá với bức ảnh mới tuyệt đẹp về thiên hà Sombrero (Messier 104, M104). Với hệ thống camera hoạt động trong dải trung hồng ngoại và hồng ngoại, Webb mang đến góc nhìn hoàn toàn mới về thiên hà độc đáo này.
Thiên hà Sombrero đã là mục tiêu quen thuộc của các nhà thiên văn học trong nhiều thập kỷ. Trước đây, những kính viễn vọng như Hubble hay Spitzer từng chụp được những chi tiết đáng chú ý của M104. Tuy nhiên, bức ảnh của Webb đã tiết lộ các yếu tố hoàn toàn mới mà trước đó chưa từng được ghi nhận.
Theo NASA: “Trong góc nhìn trung hồng ngoại của Webb, phần lõi phát sáng đặc trưng của M104, thường thấy ở hình ảnh ánh sáng khả kiến, không còn chiếm ưu thế. Thay vào đó, Webb cho thấy một đĩa trong mịn màng và chi tiết hơn.” Điều này đối lập rõ ràng với hình ảnh mờ nhạt mà Hubble từng cung cấp.
Webb không chỉ giúp làm rõ lõi mà còn tiết lộ cấu trúc phức tạp của các vòng bên trong thiên hà. Phần vòng ngoài của thiên hà cũng được Webb phân giải tốt hơn, cho thấy các đặc điểm gồ ghề chưa từng được quan sát chi tiết trước đây.
Hình ảnh của Webb cho thấy các hạt bụi trong vòng ngoài không đồng nhất, mà có các vùng “lổn nhổn”. Dữ liệu từ công cụ MIRI (Mid-Infrared Instrument) của Webb cũng phát hiện sự hiện diện của các phân tử carbon, gọi là hydrocarbon thơm đa vòng (polycyclic aromatic hydrocarbons). Các phân tử này thường liên quan đến sự hình thành sao. Tuy nhiên, M104 lại không phải là một nơi sôi động về sự hình thành sao.
Mặc dù có đủ nguyên liệu để tạo sao, thiên hà Sombrero chỉ sản xuất chưa đầy một khối lượng mặt trời các ngôi sao mỗi năm, thấp hơn mức trung bình của Dải Ngân Hà, với khoảng hai khối lượng mặt trời mỗi năm. Hơn nữa, lỗ đen siêu lớn ở trung tâm của M104, với khối lượng khoảng 9 tỷ lần khối lượng mặt trời, cũng hoạt động khá yên tĩnh so với các lỗ đen khác.
Với cấu trúc kỳ lạ và đặc điểm độc đáo, thiên hà Sombrero là một mục tiêu quan sát hấp dẫn với các nhà khoa học. Khi một thiên hà mang nhiều yếu tố bất thường, nó luôn đáng để nghiên cứu kỹ lưỡng. Bức ảnh từ Webb không chỉ làm sáng tỏ các yếu tố mới trong thiên hà này mà còn mở ra cơ hội khám phá những bí mật về cách các thiên hà và ngôi sao hình thành.
Với các hình ảnh đầy chi tiết và thông tin khoa học mới mẻ, James Webb một lần nữa khẳng định vai trò tiên phong của mình trong việc khám phá vũ trụ. Những khám phá về thiên hà Sombrero hứa hẹn sẽ mở ra nhiều hiểu biết sâu sắc hơn về sự hình thành và tiến hóa của các thiên hà trong vũ trụ bao la.