Kính viễn vọng Hubble thường mang đến những hình ảnh toàn cảnh đầy ấn tượng về các thiên hà. Tuy nhiên, trong lần quan sát mới đây, Hubble đã ghi lại một góc nhìn hoàn toàn khác về UGC 10043 – một thiên hà xoắn ốc cách Trái Đất khoảng 150 triệu năm ánh sáng trong chòm sao Serpens. Thay vì chụp trực diện, Hubble đã quan sát thiên hà từ cạnh bên, mang đến một góc nhìn hiếm có và tuyệt đẹp.
Góc nhìn “cạnh bên” đầy khác biệt
Thông thường, các cánh tay xoắn ốc của thiên hà rất rõ nét khi nhìn từ phía trên. Nhưng trong hình ảnh này, UGC 10043 xuất hiện như một đường thẳng sắc nét xuyên không gian, với các dải bụi dày đặc tạo thành những đám mây mờ che khuất ánh sáng của thiên hà. NASA mô tả:
“Nếu chúng ta có thể nhìn từ trên cao xuống thiên hà, lớp bụi này sẽ tản ra khắp UGC 10043, có thể làm nổi bật các cánh tay xoắn ốc. Tuy nhiên, ngay cả khi bị che khuất bởi bụi, một số khu vực hình thành sao vẫn tỏa sáng rực rỡ phía sau các đám mây đen.”
Phần trung tâm của thiên hà, được mô tả là một khối “phồng” hình quả trứng phát sáng nhô lên trên đĩa thiên hà, cũng rất rõ ràng. Tất cả các thiên hà xoắn ốc đều có cấu trúc này, nhưng độ cao của phần trung tâm như vậy hiếm khi rõ ràng trong các hình ảnh.
Hiện tượng đặc biệt và lịch sử hình ảnh kéo dài 23 năm
Một đặc điểm khác thường của UGC 10043 là đĩa thiên hà của nó dường như bị uốn cong, với một đầu nhô lên và đầu kia hạ xuống. Các nhà khoa học cho rằng điều này có thể là do thiên hà đang hút vật chất từ một thiên hà lùn gần đó. Quá trình này có thể đã làm biến dạng cấu trúc của UGC 10043 và góp phần làm tăng kích thước bất thường của khối phồng trung tâm.
Bức ảnh này không chỉ độc đáo ở góc nhìn, mà còn đặc biệt bởi nó được tạo nên từ hai khung hình chụp cách nhau 23 năm: một hình được chụp vào năm 2000 và hình còn lại vào năm 2023. Đây là minh chứng rõ nét cho tuổi thọ đáng kinh ngạc của Hubble, đồng thời cho thấy giá trị lâu dài của dữ liệu mà kính viễn vọng này thu thập.
NASA kết luận:
“Hubble không chỉ cho phép chúng ta tạo ra những hình ảnh mới và sắc nét hơn về các mục tiêu cũ, mà còn xây dựng một kho dữ liệu lâu dài, ngày càng trở nên hữu ích đối với các nhà thiên văn học.”
Bức ảnh của UGC 10043 không chỉ là một minh chứng cho năng lực quan sát của Hubble mà còn mở ra nhiều câu hỏi thú vị về cách các thiên hà tương tác và tiến hóa trong vũ trụ.
