Tại hội nghị Thương mại điện tử xuyên biên giới 2023 vừa diễn ra, các nhà báo đã có cơ hội phỏng vấn các nhân vật quan trọng, chuyên gia và đại diện của các bên liên quan về các chủ đề liên quan đến thương mại điện tử xuyên biên giới. Dưới đây là một số ý kiến và thông tin được chia sẻ từ các câu trả lời của họ:
- Về tình hình hiện nay và triển vọng của thương mại điện tử xuyên biên giới trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương và toàn cầu, ông Nguyễn Thành Hưng, Phó Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, cho biết: “Thương mại điện tử xuyên biên giới là xu hướng không thể đảo ngược trong bối cảnh toàn cầu hóa và số hóa. Thương mại điện tử xuyên biên giới mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng, như tiết kiệm chi phí, mở rộng thị trường, tăng cường cạnh tranh và đổi mới. Theo báo cáo của UNCTAD, giá trị thương mại điện tử xuyên biên giới toàn cầu đã đạt 26,7 nghìn tỷ USD vào năm 2019, chiếm 30% tổng giá trị thương mại hàng hóa và dịch vụ toàn cầu. Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương là khu vực có tốc độ tăng trưởng cao nhất trong thương mại điện tử xuyên biên giới, với 50% thị phần toàn cầu. Việt Nam là một trong những quốc gia có tiềm năng lớn trong lĩnh vực này, với hơn 70 triệu người dùng Internet, hơn 50% dân số sử dụng điện thoại thông minh và hơn 40% dân số tham gia vào thương mại điện tử. Tuy nhiên, để phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới một cách bền vững và hiệu quả, cần có sự hợp tác và hỗ trợ giữa các chính phủ, doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ và các bên liên quan khác trong việc xây dựng một khuôn khổ pháp lý, quy chuẩn kỹ thuật, an ninh mạng, bảo vệ người tiêu dùng và giải quyết tranh chấp cho thương mại điện tử xuyên biên giới.”
Về những cơ hội và thách thức đối với các doanh nghiệp và người tiêu dùng khi tham gia vào thương mại điện tử xuyên biên giới, bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Giám đốc Amazon Global Selling Việt Nam, cho biết: “Thương mại điện tử xuyên biên giới là cơ hội để các doanh nghiệp và người tiêu dùng tiếp cận với hàng trăm triệu khách hàng và hàng triệu sản phẩm trên toàn thế giới. Các doanh nghiệp có thể tận dụng các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới như Amazon để mở rộng thị trường, tăng doanh thu, nâng cao thương hiệu và cạnh tranh quốc tế. Các người tiêu dùng có thể lựa chọn các sản phẩm chất lượng cao, giá cả hợp lý, giao hàng nhanh chóng và dịch vụ chăm sóc khách hàng tốt từ các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới. Tuy nhiên, cũng có những thách thức khi tham gia vào thương mại điện tử xuyên biên giới, như việc tuân thủ các quy định pháp lý, thuế và hải quan của các quốc gia; việc đảm bảo an toàn giao dịch và bảo mật thông tin; việc đối phó với sự cạnh tranh khốc liệt và sự thay đổi nhanh chóng của thị trường; việc xây dựng niềm tin và uy tín với khách hàng và đối tác.”
- Về những yếu tố quan trọng để tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi, an toàn và công bằng cho thương mại điện tử xuyên biên giới, ông Nguyễn Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (iDEA), cho biết: “Có ba yếu tố chính là cơ sở hạ tầng, chính sách và năng lực. Cơ sở hạ tầng bao gồm cơ sở vật chất như đường truyền Internet, giao thông vận tải, kho bãi; cơ sở công nghệ như các nền tảng, ứng dụng, giải pháp thanh toán, an ninh mạng; cơ sở pháp lý như các luật, quy định, quy chuẩn kỹ thuật, bảo vệ người tiêu dùng, giải quyết tranh chấp liên quan đến thương mại điện tử xuyên biên giới. Chính sách bao gồm các chiến lược, kế hoạch, chương trình, dự án của chính phủ và các cơ quan liên quan nhằm hỗ trợ, khuyến khích và quản lý thương mại điện tử xuyên biên giới. Năng lực bao gồm các kỹ năng, kiến thức, kinh nghiệm, thái độ và tinh thần của các doanh nghiệp và người tiêu dùng khi tham gia vào thương mại điện tử xuyên biên giới. Để cải thiện các yếu tố này, cần có sự đầu tư, đổi mới, hợp tác và học hỏi liên tục từ các bên liên quan.”
Về vai trò của chính phủ trong việc hỗ trợ, quản lý và điều tiết thương mại điện tử xuyên biên giới, bà Nguyễn Thị Hồng Minh, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Thương mại điện tử Việt Nam, cho biết: “Chính phủ có vai trò quan trọng và thiết yếu trong việc tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi, an toàn và công bằng cho thương mại điện tử xuyên biên giới. Chính phủ cần phải ban hành các luật, quy định, quy chuẩn kỹ thuật phù hợp với xu hướng và thực tiễn của thương mại điện tử xuyên biên giới; cần phải hợp tác và tham gia vào các hiệp định, khung pháp lý quốc tế liên quan đến thương mại điện tử xuyên biên giới; cần phải khuyến khích và hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các người bán hàng và người tiêu dùng trong việc nâng cao năng lực và tiếp cận với các nền tảng, công cụ và dịch vụ thương mại điện tử xuyên biên giới; cần phải giám sát và kiểm tra việc tuân thủ các quy định pháp lý, bảo vệ quyền lợi của người bán hàng và người tiêu dùng, ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm trong thương mại điện tử xuyên biên giới.”
- Về vai trò của các tổ chức phi chính phủ, các hiệp hội doanh nghiệp và các trường đại học trong việc góp phần phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới, ông Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), cho biết: “Các tổ chức phi chính phủ, các hiệp hội doanh nghiệp và các trường đại học có vai trò là những đối tác chiến lược của chính phủ và doanh nghiệp trong việc phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới. Các tổ chức này có thể đóng góp vào việc nghiên cứu, phân tích, đánh giá và đề xuất các chính sách, chiến lược và giải pháp cho thương mại điện tử xuyên biên giới; có thể cung cấp các dịch vụ tư vấn, đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật và tài chính cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng; có thể tham gia vào các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức và xây dựng niềm tin cho thương mại điện tử xuyên biên giới; có thể tạo ra các cơ hội giao lưu, hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm giữa các doanh nghiệp và người tiêu dùng trong và ngoài khu vực.”
Về những kỹ năng và năng lực cần thiết cho người bán hàng và người tiêu dùng khi tham gia vào thương mại điện tử xuyên biên giới, bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Giám đốc Trung tâm Đào tạo và Phát triển Kinh doanh Trực tuyến (Ecomviet), cho biết: “Người bán hàng và người tiêu dùng cần có những kỹ năng và năng lực sau đây khi tham gia vào thương mại điện tử xuyên biên giới: Kỹ năng nghiên cứu thị trường, khách hàng và đối thủ cạnh tranh; kỹ năng lựa chọn và sử dụng các nền tảng, công cụ và dịch vụ thương mại điện tử xuyên biên giới phù hợp; kỹ năng thiết kế, quản lý và tối ưu hóa gian hàng, sản phẩm và dịch vụ trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới; kỹ năng tiếp thị, quảng cáo và khuyến mãi sản phẩm và dịch vụ trên các kênh truyền thông trực tuyến; kỹ năng xử lý đơn hàng, giao hàng, thanh toán và hậu mãi; kỹ năng giao tiếp, đàm phán và giải quyết tranh chấp với khách hàng và đối tác; kỹ năng tuân thủ các quy định pháp lý, thuế và hải quan của các quốc gia; kỹ năng an toàn giao dịch và bảo mật thông tin; kỹ năng học hỏi, đổi mới và thích ứng với sự thay đổi của thị trường.”
- Về những cơ hội hợp tác và hỗ trợ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa khi tham gia vào thương mại điện tử xuyên biên giới, ông Nguyễn Đức Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Thời trang Việt Nam (VNFashion), cho biết: “Các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể tận dụng những cơ hội hợp tác và hỗ trợ từ các bên liên quan khi tham gia vào thương mại điện tử xuyên biên giới. Ví dụ, các doanh nghiệp có thể hợp tác với các nhà cung cấp, nhà sản xuất, nhà phân phối, nhà vận chuyển, nhà thanh toán trong và ngoài khu vực để tạo ra chuỗi cung ứng hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Các doanh nghiệp có thể hợp tác với các hiệp hội doanh nghiệp, các tổ chức phi chính phủ, các trường đại học để được tư vấn, đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật và tài chính. Các doanh nghiệp có thể hợp tác với các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới như Amazon để được hưởng các ưu đãi, chương trình khuyến mãi, dịch vụ chăm sóc khách hàng. Các doanh nghiệp cũng có thể hợp tác với nhau để chia sẻ kinh nghiệm, thông tin, nguồn lực và tạo ra các sản phẩm và dịch vụ độc đáo và đa dạng.”
