Những game thủ đã nghe đến những hứa hẹn về màn hình PC OLED vài năm trở lại đây, nhưng những phần cứng càng ngày càng hiện đại được ra mắt và người ta vẫn chưa thấy nó đâu, vậy chúng ta còn phải chờ đợi đến bao giờ?
Trong khi màn hình PC OLED vẫn chưa xuất hiện, màn hình dành cho điện thoại, máy tính bảng và TV đều đã có những phiên bản OLED của mình, và đó là vấn đề thực sự. Nếu màn hình OLED có thể được bố trí trước những chiếc ghế sofa trong phòng khách hoặc nằm gọn trong túi của bạn, vậy tại sao nó chưa xuất hiện trên những chiếc desktop? Trả lời câu hỏi đó đòi hỏi chúng ta phải bắt đầu từ giữa những mặt vát, với một sự thấu hiểu đối với công nghệ và sự khác biệt giữa nó đối với những công nghệ hiển thị hiện có.
Không giống như công nghệ LCD, thứ phụ thuộc vào những đèn backlight như LED để đạt được độ sáng, màn hình OLED tự tạo ra ánh sáng của mình bằng cách đưa dòng điện vào một chuỗi tấm phim hữu cơ mỏng được tạo ra bởi carbon và hydro đặt giữa 2 chất dẫn. Điều này làm mỗi điểm ảnh trên màn hình OLED là một nguồn sáng, thứ làm triệt tiêu đi khá nhiều sự phức tạp trên những màn hình LCD đối thủ.
Công nghệ cao này, quy trình xử lý hiển thị được đơn giản hóa mang lại nhiều ưu điểm vượt trội. OLED mỏng hơn, thông thường sử dụng ít điện năng hơn, bền hơn, cung cấp độ tương phản tốt hơn, những màu đen nguyên bản, màu sâu hơn, những góc nhìn rộng hơn, và thời gian đáp ứng nhanh hơn 100 lần những công nghệ cạnh tranh. Chúng có thể dễ dàng được làm trong suốt và linh hoạt, đây là điều sẽ mở ra rất nhiều ứng dụng thú vị.
Nhưng có một vài vấn đề khiến OLED vẫn ngoài tầm với của chúng ta.
Những vấn đề về tiền bạc
Ràng buộc đầu tiên là giá cả. Những tấm màn OLED là công nghệ mới, và tỉ lệ hiệu suất (yield rate) vẫn còn thua xa những kỹ thuật sản xuất LCD lâu đời hơn. Hiệu suất sản xuất OLED mang đến nhiều thất vọng, với chỉ 1 trong 10 màn hình được sản xuất ra có thể xuất xưởng. Những sự nỗ lực đã tăng con số này lên đáng kể, nhưng vẫn không đủ để khiến OLED trở thành một phương án giá rẻ. Tỉ lệ thất bại của những tấm màn 4K tại xưởng sản xuất vẫn trong khoảng 50%.
Mỗi tấm màn thất bại sẽ dẫn đến chi phí cho phần còn lại của dây chuyển sản xuất bị tăng lên, vì vậy nhà sản xuất cần phải chọn lựa kỹ càng những sản phẩm nào cần màn hình OLED. Những tấm màn hình điện thoại tí hon là một thị trường hoàn hảo, vì việc hỏng một tấm màn 5 inch rõ ràng dễ giải quyết hơn một tấm màn 24 inch nhiều. Hơn nữa, một thị trường di động đông đảo hứng thú với công nghệ hiển thị đáng ao ước có thể dễ dàng bù lại tỉ lệ thất bại trong sản xuất.
Màn hình TV sử dụng công nghệ OLED cũng xuất hiện sau đó, sau khi hiệu suácất được cải thiện đáng kể để đầu tư vào kích cỡ lớn hơn nhưng vẫn đủ độ hấp dẫn người dùng để bù lại tỉ lệ thất bại trong sản xuất. Biên lợi nhuận cũng có ích ở đây. Trong khi TV màn hình OLED 1080p giảm giá thê thảm, những phiên bản 4K đang trở nên phổ biến lại giữ được giá của mình như một công nghệ đầy hứa hẹn.
Con số hiệu suất 50% là khá ổn đối với những thiết bị đắt tiền, giá thành cao cũng là sự phản ánh của thị trường TV cao cấp, thị trường của những người luôn sẵn sàng bỏ thêm tiền để được trải nghiệm những công nghệ mới. Trong khi đó màn hình của desktop thì lại không như vậy, vì vậy game thủ PC phải xếp hàng sau những khách hàng lắm tiền và chờ đến lượt – bên cạnh đó cũng có nhiều lý do khác ít mang tính tư lợi hơn dẫn đến sự chậm trễ của desktop.
Hiện tượng burn-in
Một trong những vấn đề đối với màn hình OLED trên máy tính desktop là hiện tượng lưu ảnh, hay còn gọi là “burn-in”. Những thành phần RGB tạo nên điểm ảnh trên màn OLED không thoái hóa với tần số giống nhau, điều này có nghĩa là những hình ảnh có độ tương phản cao sẽ để lại bóng mờ nếu được hiển thị quá lâu, và cân bằng màu sắc thay đổi theo thời gian.
Những chiếc TV và điện thoại di động không hiển thị những hình ảnh tĩnh với tần số cao hoặc được tắt nguồn sau một lúc sử dụng để tiết kiệm năng lượng, và giải quyết những vấn đề burn-in tiềm tàng bằng một vài mẹo nhỏ như chuyển pixel hoặc làm tăng kích thước những nguyên tố xanh, nhưng tác dụng của những phương pháp trên có tác dụng hạn chế trong môi trường desktop khi hầu hết màn hình đều tĩnh và mỗi lần đều giữ nguyên trạng thái đó vài giờ. Sự thực là nếu không được chăm sóc đặc biệt, OLED sẽ gặp nhiều vấn đề, trong đó có cả vấn đề màu sắc.
Điều này làm cho vòng đời hoạt động của màn hình OLED ngắn hơn những màn hình LCD khác, điều này cùng với giá thành khởi điểm cao khiến OLED bị thua thiệt ở những lĩnh vực bình thường, nó chỉ có thể phát huy giá trị của mình ở những trường hợp đặc biệt như sản xuất video hoặc chữa bệnh. Không phải ngẫu nhiên mà những ngành trên, những ngành thông thường trả rất nhiều tiền cho những thiết bị cao cấp lại là những người đầu tiên trông đợi vào màn hình desktop OLED.
Cuối cùng: OLED đang đến
May thay, tính hình cũng đã có bước biến chuyển. Những chiếc TV đang có một quá trình chuyển đổi rõ ràng để có thể được sử dụng như màn hình desktop, và nhiều hệ thống chơi game console OLED là một sự thay thế tốt cho màn hình PC, mặc dù việc chọn được một dàn thiết bị với đầy đủ các chức năng, kích cỡ phù hợp và tối giản hậu xử lý thực ra khó hơn chúng ta tưởng rất nhiều. Những chiế TV OLED 4K của LG là tiêu chuẩn hiện tại cho chất lượng hình ảnh, đặc biệt là với công nghệ HDR, nhưng nhiều game thủ đã phải kêu trời vì sự giật lag nặng xảy ra trong quá trình nhập.
Một câu trả lời trực tiếp hơn về việc chơi game PC trên màn hình OLED ngay lúc này đến từ laptop Alienware 13. Khi bạn không có một màn hình desktop thực sự, có thể nâng cấp, bạn đã có một chiếc laptop chơi game tất cả trong một xuất sắc với trọng lượng nhẹ. Chiếc Alienware 13 này chạy trên nền tảng Pascal, sử dụng card đồ họa NVIDIA GTX 1060 với màn hình OLED 13,3 inch độ phân giải 2560×440 WQHD. Phần tốt nhất là giá cả, sở hữu những điểm của một chiếc laptop chơi game cao cấp nhưng có giá chỉ bằng một chiếc TV OLED giá rẻ, khoảng 1200USD.
Lựa chọn cuối cũng cho những game thủ bị ám ảnh bởi OLED: Màn hình 30 inch Dell 4K UltraSharp UP3017Q OLED. Chiếc màn hình trong mơ này sở hữu tất cả mọi thứ, bao gồm hỗ trợ màu rộng, kích cỡ phù hợp hoàn hảo với desktop, tần số làm tươi 120Hz và thời gian phản hồi chỉ là 0,01 mili giây, cùng với đó là vài chức năng khác để ngăn hiện tượng burn-in, bao gồm phát hiện khuôn mặt để tắt màn hình khi bạn không nhìn vào nó. Tất cả những gì nó thiếu là G-Sync hoặc Freesync và HDR.
Chiếc màn hình này sẽ được bán lẻ với giá là 5000USD một khi xuất xưởng vào tháng 1 năm nay. Dell đã từng tiết lộ về thời gian cụ thể 2 lần trước đây, thứ làm sáng tỏ nhiều điều về công nghệ OLED và thị trường máy tính hiện tại.
Vì vậy nếu bạn chưa sẵn sàng để chơi game trên điện thoại hoặc console hay bỏ ra rất nhiều tiền, OLED vẫn là thứ gì đó nằm ngoài trải nghiệm chơi game PC. Nhưng cũng đừng lo lắng, vẫn còn rất nhiều sự lựa chọn thay thế cho OLED, ví dụ như những màn hình desktop rộng 34 inch hoặc có tần số làm tươi 144Hz.
