Với các thành phần linh kiện máy tính, khi hoạt động đều phát sinh ra nhiệt, vậy nên các nhà sản xuất phải luôn cải tiến hệ thống bằng cách giảm nhiệt để tăng sự ổn định. Vậy với RAM thì sao? Liệu người dùng có cần thiết chi nhiều tiền hơn dành cho thanh RAM có tản nhiệt hay không?
Hiện nay hầu hết các máy tính đều sử dụng RAM DDR4, nhưng cũng sẽ có những máy cũ hơn khoảng 4-5 năm tuổi thì hầu hết là sử dụng DDR3. Với DDR4 và DDR3 là 2 loại RAM hoàn toàn khác nhau và không thể sử dụng chung cho nhau, đối với DDR3 sử dụng 240 chân kết nối còn DDR4 con số này lên đến 288 chân và ngay cả vị trí cắm cũng khác nhau nên không có cách nào có thể sử dụng chung cho nhau được.
Nhưng điểm quan trọng của DDR3 và DDR4 đó là sử dụng điện áp để liên quan đến vấn đề nhiệt cho RAM. DDR3 có điện áp tiêu chuẩn được đặt ở mức 1.5V, còn DDR4 sẽ là 1.2V, ở điểm này không hẳn là một con số cố định mà tuỳ thuộc vào biến thể mà con số có thể sẽ thay đổi. Với điện áp thấp hơn cũng đồng nghĩa tiêu thụ ít điện năng hơn, ít toả nhiệt hơn vậy có thể xem như về những ‘chuẩn chung’ DDR3 sẽ nóng hơn DDR4 mặc dù DDR3 có xung nhịp thấp hơn thường là 1600 MHz (DDR3 có mức xung nhịp trong khoảng 800-2133 MHz), còn DDR4 là 2400 MHz (Bắt đầu từ 2133MHz).
Tản nhiệt cho RAM
Với những thanh RAM hiện nay, dù cho là ít hay nhiều dung lượng thì dòng DDR4 gần như đã được phổ cập tản nhiệt, ngay cả giá cao hay là thấp thì sẽ có sự tương xứng từ chất lượng cho đến thẩm mỹ bên ngoài.
Nhưng quan trọng là RAM có tản nhiệt vẫn tốt hơn
Với việc hoạt động trong thùng máy tính thì RAM cũng là một thành phần toả nhiệt, chạy ít toả ít, chạy nặng toả nhiều. Vậy nên có tản nhiệt sẽ giúp RAM luôn trong tình trạng tốt nhất để chạy liên tục ở mức hiệu năng cao nhất mà sản xuất đưa ra.
Cách hoạt động của tản nhiệt RAM
Thông thường RAM sẽ không được trang bị quạt tản nhiệt, vậy nên cách mà nó thoát nhiệt cũng hoàn toàn thụ động, với RAM không tản nhiệt thì mặt chip sẽ là diện tích duy nhất giúp thoát nhiệt, nó cũng cần đến sự trợ giúp của hệ thống đối lưu không khí trong thùng máy, hệ thống này thường sẽ là 2 đẩy (vào case) 1 hút (ra case), liên tục thổi khí bên ngoài vào và đẩy ra giúp không khí trong thùng máy luôn được lưu thông và không bị ém giữ lại nhiệt bên trong khi toả ra. Bằng cách này với việc trang bị các lá tản sẽ giúp tăng được bề mặt tiếp xúc với không khí và vì thế giải nhiệt được RAM và giúp RAM hoạt động ổn định.
Nhưng bạn có cần đến tản nhiệt
Trong hầu hết trường hợp có vẻ như không cần thiết, bởi bạn có nhớ những thanh RAM trước đây, thường là các máy sử dụng RAM DDR2 và cả DDR3 nó còn chẳng có tản RAM nhưng vẫn hoạt động ổn định và mượt, vì nó không nằm trong diện thành phần dễ hư hỏng ngay cả khi hoạt động ở cường độ cao, và đến hiện tại RAM vẫn được xem là thứ khó hư nhất trong bộ máy tính bên cạnh CPU.
Nếu bạn cảm thấy không an tâm thì có thể nhìn nhận rằng các nhà sản xuất họ đã tính toán kĩ về độ bền, độ ổn định của RAM khi nó không có tản nhiệt đi kèm, vậy nên không có điều gì phải lo lắng cả.
Ngoài thị trường hiện nay có cả những thanh RAM Bus 2133 thôi những cũng đã được trang bị tản, nhưng cũng có những thanh ram Bus đến 2666 vẫn chỉ hoàn toàn là mặt chip được dán giấy lên thêm màu sắc. Vì với những thanh RAM Bus thấp 2133->2666 thường không toả nhiều nhiệt nên bạn có thể mặc nhiên tự tin rằng nó hoàn toàn ổn định khi hoạt động, với những thanh Bus thấp mà trang bị tản nhiệt chỉ đều là trang trí, việc có hay không trang bị tản nhiệt không làm ảnh hưởng hiệu năng một cách đáng kể nào.
Vậy chi nhiều tiền hơn cho tản RAM có xứng đáng
Cách trả lời đơn giản nhất dành cho mọi người dùng, đó là nhu cầu. Nếu bạn chỉ cần một hệ thống bình thường, hoạt động chỉ cần chạy theo những thiết lập của nhà sản xuất không đụng chạm, ‘chọc ngoáy’ gì chuyên sâu, lắp dàn máy tính để học tập nhẹ nhàng thì RAM nào cũng được, có tản hay không tản đều hoạt động tốt và mượt mà cả mặc dù nhiệt độ sẽ cao hơn khoảng 3-5 độ (tuỳ thuộc nhà sản xuất mà có sự thay đổi) nhưng vẫn là mức hoạt động cho phép và ổn định.
Còn khi bạn đã cần đến hiệu năng tuyệt đối thì sẽ cần RAM có xung nhịp cao, độ trễ thấp và khi đó thì những thanh RAM này luôn mặc định sẽ được trang bị tản nhiệt rồi, vậy nên nếu là người dùng với nhu cầu bình thường sử dụng một case còn không có mặt hông mica hay kính cường lực chi nhiều hơn cho thanh RAM có tản thì câu trả lời là không, nhưng nếu bạn cần đẹp thì chắc chắn là có.